X
DAMHERT

 

Het damhert varieert in kleur van gitzwart tot roodbruin met witte stippen. Hij wordt van grond tot rug tot ruim een meter hoog. Groter dan het ree, kleiner dan het edelhert. Het schoffelgewei van een volwassen mannetje is ook opvallend: het zijn meer platen dan de spitse vormen van het gewei van het ree en het edelhert. Het damhert is vooral te vinden in het Horsterwold, op de Veluwe en in de Amsterdamse Waterleidingduinen, maar op meerdere plekken in Nederland leven kleine groepjes damherten. De diersoort mag nog in hertenkampen en kinderboerderijen worden gehouden. De gehouden herten zijn vaak licht van kleur. In het wild eet het dier jonge bladeren van bomen, boomschors, kruiden, maar ook eikels, grassen en granen.

 

 

WAAROM BEHEER NODIG IS

Damherten richten het gehele jaar door schade aan door het eten van eindtoppen en zijtakken van bomen in de bosbouw en boomteelt. Ze veroorzaken schade door het vegen van het bastgewei en markering van hun territorium. Soms trekken ze recent geplante bomen uit de grond of duwen ze bomen scheef. Schilschade ontstaat door het afknabbelen van de boombast. Ze veroorzaken ook vraatschade aan landbouwgewassen door het eten van vollegrondsgroenten, granen en maïs of schade door lopen, liggen en/of rollen door bijvoorbeeld bloembollenvelden. Met hun poten krabben ze aardappelen, suiker- en voederbieten en winterwortelen los uit de aarde om ze op te eten. Damherten kunnen een gevaar zijn voor verkeer (wildaanrijdingen).

 

HOE VOORKOM JE SCHADE

Rond schadegevoelige gewassen zoals aardappelen, graan, bieten, wortelen en maïs is het vroegtijdig plaatsen van (tijdelijke elektrische) gaasrasters het meest effectief om medegebruik van landbouwgronden door damherten te voorkomen.

 

In de Fauna PreventieKit hertachtigen van BIJ12 is een voorbeeld van zo’n hekwerk te zien. Er is een overzicht van geadviseerde preventieve middelen die agrariërs kunnen toepassen om hun gewassen en bomen te beschermen, zoals boommanchetten en flitslampen. 

Wegbeheerders doen veel om aanrijdingen met damherten te voorkomen. Ze plaatsen onder andere hekken en waarschuwingsborden langs wegen. Om zelf een aanrijding met een damhert te voorkomen, is het verstandig in bosrijke gebieden en zeker ‘s avonds max. 60 km/per uur te rijden, de bermen in de gaten te houden en vooral niet uit te wijken (vanwege de bomen langs de weg). Bel na een aanrijding direct de politie en pas later de verzekering. De meldkamer politie zorgt dat ons valwildteam ter plaatse komt. Zie onze animatie valwild hoe het in zijn werk gaat. 

 

 

WANNEER PREVENTIE NIET HELPT

In Flevoland leven damherten in het Horsterwold, een natuurgebied van bijna 4.000 hectare. Om schade aan natuurlijke bosverjonging, wilde flora of fauna, verkeersveiligheid en dierenwelzijn te voorkomen/te beperken is het onder voorwaarden toegestaan een bepaald aantal damherten met het geweer te gedood. Vanaf 1 augustus 2025 wordt de populatie damherten in het Horsterwold beheerd volgens het proces van Adaptive Impact Management. Hoe we dat doen is vastgelegd in het Faunabeheerplan Grote hoefdieren 2024-2028 en in het Werkplan Damhertenbeheer 2025-2026

Beheer en schadebestrijding is in een Omgevingsvergunning (toestemming) vastgelegd. Klik HIER voor het besluit. Daarbij geldt onder meer: 

 

  • afschot van damherten binnen het Horsterwold;
  • van een uur voor zonsopgang tot een uur na zonsondergang;
  • met gebruik van een geluiddemper en nachtzichtapparatuur;
  • uit het lijden verlossen van een ziek of gebrekkig dier is jaarrond toegestaan.

 
In Flevoland kunnen agrariërs bij damhertenschade een incidentele vergunning bij de FBE aanvragen. Met een vergunning is verjaging van damherten met ondersteunend afschot mogelijk op het specifieke schadeperceel gedurende een relatief korte periode. Het nemen van preventie middelen is een vereiste voor een vergunning. 

 

HET WETEN WAARD

  • Damherten kwamen heel vroeger al in Europa voor, maar zijn door de Romeinen weer ingevoerd.
  • Ontsnapte damherten uit parkjes vallen onder de verantwoordelijkheid van de eigenaar, ook in geval van een wildaanrijding.
  • Damherten zijn goede zwemmers.

 

MEER WETEN

- over alle facetten van adaptief populatiebeheer: 'Samenvatting adaptief populatiebeheer goed alternatief voor huidig faunabeheer'

- over het valwildteam van FBE Flevoland: Valwildteam Flevoland

- over de bronsttijd van het damhert: Vereniging het Edelhert